Σύνοψη εργασιών για τα 200χρονα της Επανάστασης (1821-2021)




Υπόμνημα του Γάλλου φιλέλληνα συγγραφέα και πολιτικού Σατωβριάνδου
υπέρ της ελληνικής υπόθεσης


Ο Σύλλογος διδασκόντων και η Διευθύντρια του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού αποφάσισαν την άνοιξη του 2021, σε μία ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή για το σχολείο (πανδημία και μεγάλα διαστήματα τηλεκπαίδευσης), να δώσουν το παρών στον εορτασμό για τα 200χρονα της Ελληνικής Επαναστάσεως προτάσσοντας το θέμα του Γαλλικού Φιλελληνισμού, που αποτέλεσε την ουσιωδέστερη και πλουσιότερη μορφή Φιλελληνισμού την εποχή του Αγώνα.

Προκειμένου να φιλοξενηθούν οι εργασίες μαθητών και εκπαιδευτικών φτιάχτηκε και αναρτήθηκε την 19η Απριλίου 2021 (Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης) το ιστολόγιο "Ελλάς-Γαλλία: (μακρά και διαρκής) συμμαχία (1821-2021)".

Σκοπός των εργασιών μας ήταν να γνωρίσουμε ενδιαφέρουσες και, ει δυνατόν, πρωτότυπες πτυχές του Γαλλικού Φιλελληνισμού και να συνομιλήσουμε με τις ψηφιακές εκδηλώσεις του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος με το οποίο συνήψαμε Σύμβαση Συνεργασίας (Convention de Partenariat). Βάσει της Σύμβασης αυτής, το Β’ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού είχε δικαίωμα να αξιοποιήσει πλήρως το ιστορικό ψηφιακό υλικό του Γαλλικού Ινστιτούτου, αλλά και να προβάλει το δικό του ιστολόγιο μέσω του Ινστιτούτου.

Ακολουθεί σύνοψη εργασιών που αναρτήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του επετειακού έτους και μέχρι τον Μάρτιο 2022 στο ιστολόγιο του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού:

Α) Το τμήμα Α1 διεξήλθε το διαδικτυακό υλικό της έκθεσης του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος με τίτλο «Από αγάπη για την Ελλάδα 1821-2021». Οι μαθητές γνώρισαν σε βάθος το υλικό και εν συνεχεία εργάστηκαν κατά μόνας στο σπίτι. Περιηγήθηκαν την διαδικτυακή έκθεση και κλήθηκαν να σχολιάσουν ό,τι τους ενδιαφέρει ή τους εξάπτει τον θαυμασμό και την περιέργεια. Η ενασχόληση των μαθητών με την έκθεση αυτή έδωσε λαβή να μάθουν ιστορικές πληροφορίες, να αναρωτηθούν σχετικά με διάφορα θέματα, να εκφραστούν, να πάρουν ερεθίσματα για γόνιμη έρευνα και σκέψη.

Β) Μαθητές των τμημάτων Α2 και Α3 επεξεργάστηκαν το φαινόμενο του φιλελληνισμού μέσα από ποικίλες βιβλιογραφικές πηγές. Προϊόν της πολύμηνης ενασχόλησης των μαθητών με τον φιλελληνισμό και κυρίως τον γαλλικό ήταν μία πλούσια παρουσίαση, την οποία επιμελήθηκαν οι ίδιοι ως προς το περιεχόμενο και τη δομή και εικονογράφησαν με πίνακες και εικόνες προσωπικοτήτων της εποχής στην οποία αναφέρεται ο Φιλελληνισμός.

Γ) Στο μάθημα της Ζώνης Πολιτισμού Α’ Λυκείου, καταπιαστήκαμε με ένα φιλέλληνα συνθέτη της Ρομαντικής περιόδου, τον Έκτορα Μπερλιόζ. Εκτός από τις καθιερωμένες μουσικές φόρμες που υπηρέτησε ο Μπερλιόζ, άξιο αναφοράς σε σχέση και με την επέτειο των 200χρονων της Ελληνικής Επανάστασης είναι και έργο που συνέθεσε για τον Αγώνα των Ελλήνων με τίτλο «Ηρωική Σκηνή-Η Ελληνική Επανάσταση».

Δ) Οι μαθητές των τμημάτων Α1 και Α4 συνεργάστηκαν και συνέταξαν ψηφιακούς χάρτες με τους δρόμους και τα μνημεία της Αθήνας που φέρουν ονόματα προς τιμήν Γάλλων Φιλελλήνων. Αναζήτησαν καταρχάς τους δρόμους και τα μνημεία που φέρουν γαλλικά ονόματα, μελέτησαν τον βίο και την πολιτεία των Γάλλων και Γαλλίδων που συνεισέφεραν πριν, στη διάρκεια και μετά την Ελληνική Επανάσταση και συνειδητοποίησαν τον αντίκτυπο του Φιλελληνισμού στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Οι μαθητές συνέλεξαν πληροφορίες και τις ενσωμάτωσαν στους ψηφιακούς τους χάρτες, οι οποίοι συμβάλλουν εκτός των άλλων και σε βαθύτερη εξοικείωση με το κέντρο της Αθήνας.

Ε) Αποτιμώντας τη σημασία και πρωτοτυπία της πρακτικής των Γάλλων Φιλελλήνων να απεικονίζουν σε καθημερινά χρηστικά αντικείμενα της αγάπη τους για την Ελλάδα και τους Έλληνες, η φιλόλογος Δ. Αγιασοφίτη, συγκέντρωσε από ψηφιακές πηγές αντιπροσωπευτικά χρηστικά αντικείμενα που προβάλλουν το ηρωικό σθένος των υπόδουλων Ελλήνων. Σε αυτά συγκαταλέγονται βάζα-αμφορείς, πιάτα, ποικίλα οικιακά σκεύη, βεντάλιες, ρολόγια, κεντήματα, παρτιτούρες, σενάρια, ετικέτες, κουτιά και διακοσμητικές φιγούρες, που μιλούν με διάφορους τρόπους για τους Έλληνες και αντανακλούν την πνευματική ακτινοβολία του Αγώνα τους.

Το αποτέλεσμα της εντατικής αυτής δουλειάς προβλήθηκε στον διαδραστικό πίνακα σε όλα τα τμήματα της Α’ λυκείου Κύριο μέλημα ήταν η σύνδεση των μαθητών με την ιστορική μνήμη, η συνειδητοποίηση της εθνικής τους ταυτότητας και η ανάδειξη του καθοριστικού ρόλου των Γάλλων Φιλελλήνων στο ελληνικό ζήτημα. Τα χρηστικά αντικείμενα των Γάλλων προβλήθηκαν ένα ένα με οδηγίες και πληροφορίες στους μαθητές, οι εντυπώσεις και οι απορίες τους συζητήθηκαν στην τάξη και οι ίδιοι ανταποκρίθηκαν στο πλούσιο υλικό με το δικό τους τρόπο (σχολιαστικά κείμενα, διηγήματα, εικόνες…). Άξιο μνείας το διήγημα «Ο τεχνίτης» που αναρτήθηκε στο ιστολόγιο και συντάχθηκε από τη μαθήτρια του τμήματος Α4 Μαρία-Ολβιανή Ρήγου.

Στ) Οι φιλόλογοι Δρ Σ. Ραπτάκη (Υποδιευθύντρια) και Δ. Αγιασοφίτη συγκέντρωσαν από ψηφιακές πηγές δεκάδες πίνακες διακεκριμένων Γάλλων καλλιτεχνών, όπως οι Ferdinand-Victor-Eugène Delacroix, Ary Scheffer, Louis Dupré, Jean Claude Bonnefond, Antoine Charles Horace Vernet, Pierre Bonirote κ.ά., οι οποίοι κατόρθωσαν να αναβιώσουν τις συγκλονιστικές σκηνές της Επανάστασης στη Γαλλία, να προβάλουν τα υψηλά ιδανικά των Αγωνιστών και να προτάξουν τις διαχρονικές αξίες της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης των λαών. Με τα πινέλα τους και τους καμβάδες τους οι ζωγράφοι αυτοί πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων. Το υλικό αυτό προβλήθηκε στον διαδραστικό πίνακα όλων των τμημάτων της Β’ λυκείου και έδωσε λαβή για ποικίλη ανταπόκριση από την πλευρά των μαθητών. Προετοιμάζεται προσεχώς λεύκωμα με τα έργα που οι δύο φιλόλογοι συγκέντρωσαν, ταξινόμησαν και σχολίασαν.

Ζ) Η έκθεση ζωγραφικής με πρωτότυπα έργα των μαθητριών της Γ’ λυκείου Ήβης και Αναστασίας Παύλου, που πραγματοποιήθηκε στο σχολείο μας από τις 6 έως και τις 13 Δεκεμβρίου 2021, βρήκε την ψηφιακή της θέση στο ιστολόγιό μας. Τα έργα ήταν εμπνευσμένα από εργασίες μαθητών και εκπαιδευτικών αναρτημένες στο ιστολόγιο. Η εν λόγω έκθεση παρουσιάστηκε και στον φιλόξενο χώρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος για το χρονικό διάστημα από τις 16 Μαρτίου έως και την 25η Μαρτίου 2022. Οι πίνακες έδωσαν λαβή για ποικίλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες στην Α’ και στη Β’ λυκείου, ενώ η μαθήτρια του τμήματος Α4 Μαρία Ολβιανή Ρήγου εμπνεύστηκε από δύο πίνακες το διήγημα «Η Αφροδίτη Ομιλησία/Ομηλισία» που βρήκε κι αυτό τη θέση του στο ιστολόγιο. Προετοιμάστηκε και λεύκωμα με τα έργα των αδελφών Παύλου και σύντομα επεξηγηματικά κείμενα στα ελληνικά και στα γαλλικά.

Η) Το τμήμα Α2 εργάστηκε για να στήσει ένα ψηφιακό περιβάλλον με τίτλο «Το ήξερες ότι…;» στο οποίο παρουσιάστηκαν εποπτικά ενδιαφέρουσες και εν πολλοίς άγνωστες λεπτομέρειες του Γαλλικού Φιλελληνισμού και των ελληνογαλλικών σχέσεων. Οι μαθητές, αφού έστησαν το ψηφιακό περιβάλλον, επέλεξαν 21 πτυχές του θέματος και τις επεξεργάστηκαν. Συνέταξαν σύντομα κείμενα, αφού αποδελτίωσαν και συνέθεσαν το υλικό των πηγών, και επέλεξαν τις κατάλληλες εικόνες.

Μέσα από όλες τις ανωτέρω δραστηριότητες πετύχαμε να ενωθούμε ως μαθητική κοινότητα, να εργαστούμε εντατικά και να συνεργαστούμε με κοινό σκοπό, να ερευνήσουμε ποικίλες ιστορικές πηγές, να αξιοποιήσουμε τα ψηφιακά εργαλεία, να μάθουμε πολλά άγνωστα στοιχεία για τον Γαλλικό Φιλελληνισμό και εν τέλει να κατανοήσουμε και τον εαυτό μας ως Έλληνες, αλλά και τη σύγχρονη και διαχρονική μας συμμαχία με τη Γαλλία.

Εφεξής το ιστολόγιο του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού θα ενσωματωθεί σε ένα ευρύτερο ιστολόγιο με τον τίτλο “Amis Unis” («Φίλοι Ενωμένοι»), το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ελληνογαλλική φιλία και συμμαχία.