Αντικείμενα καθημερινής χρήσης από τους Γάλλους υπέρ του Αγώνα των Ελλήνων

 

Φιλελληνική βεντάλια από το Μουσείο Φιλελληνισμού

Οι Γάλλοι Φιλέλληνες, ως αρωγοί στον εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα των Ελλήνων, θέλησαν -μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών που πήραν εκείνους τους δύσκολους καιρούς- να απεικονίσουν εμβληματικές μορφές της Επανάστασης σε καθημερινά σκεύη και να αναπαριστήσουν αξιοσημείωτα ιστορικά γεγονότα του Ελληνικού Αγώνα πάνω σε εύχρηστα αντικείμενα της καθημερινότητας. Τέτοια αντικείμενα διασώζονται διάσπαρτα σε μουσεία και συλλογές και εντυπωσιάζουν τους σημερινούς επισκέπτες, Έλληνες και ξένους, για πολλούς λόγους: για την ποικιλία τους, για την καλλιτεχνική τους αξία, για την επινοητικότητα των θεμάτων τους, για την αγαθή πρόθεση να θυμίζουν με κάθε τρόπο στους Γάλλους τους αγωνιζόμενους Έλληνες και τον ιερό σκοπό τους. Πρόκειται για μία πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή του Γαλλικού Φιλελληνισμού, η οποία με πρακτικό και συνάμα καλλιτεχνικό πνεύμα διαφήμιζε, προωθούσε και διέδιδε τα ιδανικά των Ελλήνων στη γαλλική κοινωνία.

Αποτιμώντας τη σημασία και πρωτοτυπία αυτής της πρακτικής των Γάλλων Φιλελλήνων, η φιλόλογος του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού Δήμητρα Αγιασοφίτη, υπό την καθοδήγηση της Διευθύντριας Νέλλης Παππά, επιχείρησε να συγκεντρώσει με ψηφιακό τρόπο αντιπροσωπευτικά χρηστικά αντικείμενα των Γάλλων που προβάλλουν το ηρωικό σθένος των υπόδουλων Ελλήνων. Σε αυτά συγκαταλέγονται βάζα-αμφορείς, πιάτα, ποικίλα οικιακά σκεύη, βεντάλιες, ρολόγια, κεντήματα, παρτιτούρες, σενάρια, ετικέτες, κουτιά και διακοσμητικές φιγούρες, που μιλούν με διάφορους τρόπους για τους Έλληνες και αντανακλούν την πνευματική ακτινοβολία του Αγώνα τους.

Η αναζήτηση και συγκέντρωση των αντικειμένων μέσω ψηφιακών πηγών αποκλειστικά, λόγω των συνθηκών της πανδημίας, ήταν πολύμηνη και απαιτητική εργασία. Ιδιαίτερη δυσκολία υπήρξε στη διασταύρωση των χρονολογιών κατασκευής, στην εξακρίβωση της ταυτότητας των καλλιτεχνών και στον προσδιορισμό των υλικών κατασκευής των αντικειμένων. Επίπονη ήταν επίσης η συγκέντρωση εικόνων με υψηλή ανάλυση και ζωηρά χρώματα, ώστε να μπορούν να αποτυπωθούν με ακρίβεια οι περίτεχνες παραστάσεις των αντικειμένων στο ψηφιακό υλικό.

Έχουμε τη χαρά να παρουσιάζουμε στο παρόν ιστολόγιο το αποτέλεσμα της εντατικής δουλειάς της συναδέλφου, το οποίο προβλήθηκε στον διαδραστικό πίνακα σε όλα τα τμήματα της Α’ λυκείου από τους δύο θεολόγους του σχολείου μας, Χρυσάνθη Βαβέτση και Παναγιώτη Ανδριόπουλο, μέσα στον Νοέμβριο, κατόπιν συνεννόησης και προετοιμασίας με τις κυρίες Αγιασοφίτη και Παππά. Την επιμέλεια για τα γαλλικά είχε η καθηγήτρια γαλλικής Κατερίνα Τσιχλή.

Κύριο μέλημα των διδασκόντων ήταν η σύνδεση των μαθητών της Α’ λυκείου με την ιστορική μνήμη, η συνειδητοποίηση της εθνικής τους ταυτότητας και η ανάδειξη του καθοριστικού ρόλου των Γάλλων Φιλελλήνων στο ελληνικό ζήτημα. Τα χρηστικά αντικείμενα των Γάλλων προβλήθηκαν ένα ένα με οδηγίες και πληροφορίες στους μαθητές, οι εντυπώσεις και οι απορίες τους συζητήθηκαν στην τάξη και οι ίδιοι ανταποκρίθηκαν στο πλούσιο υλικό με το δικό τους τρόπο. Θα επανέλθουμε με σχόλια και δουλειές των μαθητών μας, που προέκυψαν από την επεξεργασία του υλικού των χρηστικών αντικειμένων.

Δείτε τα αντικείμενα που συλλέξαμε και προβάλαμε στους μαθητές παρακάτω: